Kesici Takımlar

Zaman içinde nasıl değiştiklerini anlayabilmek için frezeleme tezgâhlarının tarihsel gelişimine bakmak gerekmektedir. Talaşlı imalat yöntemlerinden biri olan frezeleme, kendi ekseni çevresinde dönen bir kesici takımla, ona doğru ilerleme hareketi yapan iş parçasının üzerinden talaş kaldırma yoluyla yapılır. Bu operasyon kesici takımın çevresinde, alnında ya da hem çevresi hem de alnında yer alan kesici dişler kullanılarak gerçekleştirilir. Bildiğimiz anlamda freze tezgâhları 19. yüzyılda tarih sahnesinde boy göstermeye başlamıştır. Ancak daha önceki yüzyılda, bu özel üretim aracının meydana gelmesi için gelişmeler olmaya başlamıştır.

On Sekizinci Yüzyılın İkinci Yarısındaki Durumu

Frezeleme makinelerinin tarihi on sekizinci yüzyıla dayanmaktadır. Bir çarkın içinde bulunan bir kesicinin döndürülmesi yoluyla çalışan özel bir makine ÅŸeklinde ortaya çıkmıştır. Bu “ilkel” frezeleme tezgâhı, inanılması güç de olsa günümüzdeki çok geliÅŸmiÅŸ, bilgisayarlar tarafından kontrol edilen ve iÅŸ parçalarını neredeyse kusursuz bir biçimde iÅŸlemeye olanak saÄŸlayan CNC freze tezgâhlarının atalarıdır.

On Dokuzuncu Yüzyılın İlk Yarısı

İlk freze tezgâhları şüpheye mahal bırakmayacak şekilde farklı bir alet olarak ilk bu dönemde ortaya çıkmıştır demek yanlış olmayacaktır. Bu döneme ait gelişmeler, çok fazla belgelenmedikleri için, tarihçiler arasında sık sık tartışma kaynağı olsa da frezeleme tezgâhlarının ilk örneklerinden birinin altıgen somunları frezelemek için dizayn edildiği söylenebilir.

On Dokuzuncu Yüzyılın İkinci Yarısı

Bu dönemde freze tezgâhları gelişim göstermeye devam etmiştir. Bu alanda üretim yapan şirketler ve freze tezgâhı kullanan öncü kişiler sayesinde on dokuzuncu yüzyılın ikinci yarısında da freze tezgâhları eksiklerini gidermiş, yeni yetenekler edinebilmiştir. Bu dönemin en önemli figürlerinden birisi Brown & Sharp şirketidir. Çok amaçlı freze makinelerinin geliştirilmesi de yine bu döneme denk gelmektedir.

Yirminci Yüzyılın İlk Yarısı

Bu dönemde frezeleme alanında söz konusu olan geliÅŸmelerin daha sonraki dönemlerde geliÅŸtirilecek olan CNC frezeleme tezgâhlarının geliÅŸimine neden olan faktörlere önayak olduÄŸunu söylemek yanlış olmayacaktır. Özellikle Birinci Dünya Savaşı’nın sonlanmasının ardından Rudolp Bannow gibi öncü kiÅŸiler frezeleme alanında büyük atılımlar yapılmasını saÄŸlamışlardır. Bunlardan en önemli ve ünlülerinden birisi Bannow ve ortağının tasarlamış olduÄŸu çağına göre devrim niteliÄŸinde geliÅŸmeler gösteren Bridgeport freze makineleridir.

Yirminci Yüzyılın İkinci Yarısı

KiÅŸisel olarak kullanımı henüz yaygınlaÅŸmış olmasa da bilgisayarın tarih sahnesine giriÅŸinin getirdiÄŸi fırtına bu dönemde freze tezgâhlarının da itici gücü olmuÅŸtur. Ä°lk sayısal kontrollü tezgâh henüz 50’li yılların başında kendini göstermiÅŸtir. 60’lı ve 70’lı yıllar ise sayısal kontrolün (NC) yerini bilgisayarlı sayısal kontrole (CNC) bıraktığı altın çaÄŸlar olmuÅŸtur. Bu dönemde NC ve CNC tezgâhlar büyük çaplı firmalardan, orta ölçekli giriÅŸimlere de yayılma fırsatı bulmuÅŸlardır.

Günümüz

80’li ve 90’lı yıllarda kiÅŸisel bilgisayarların piyasaya sürülmesi ve bilgisayar kullanımının bu yıllardan sonra üssel olarak artmasıyla birlikte, üretimde bilgisayar kullanımı da hızlı bir artış göstermiÅŸtir. Bu durumun frezeleme tezgâhlarındaki etkisi ise CNC freze tezgâhlarının yaygın olarak kullanılmaya baÅŸlanmasıdır. GeliÅŸmelere paralel olarak CNC freze tezgâhlarının hem maliyetlerinde ciddi anlamda azalma görülmüş hem de kullanım yelpazeleri bir o kadar geniÅŸlemiÅŸtir. Şöyle ki, günümüzde endüstriyel üretimin yanı sıra, CNC tezgâhlar hobi ve sanat amaçlarıyla da kullanılabilmektedir.