Kesici Takım Çeşitleri

Endüstriyel üretimde kullanılan kesici takımların önemli bir kısmını sert maden uçlu kesici takımlar oluşturmaktadır. Bu kesici takımlar toz metalürjisi adı verilen özel bir yöntem kullanılarak elde edilmektedir. Toz metalürjisi kısaca, metal tozları üretmek ve bu tozlardan istenilen makine parçaları elde etmektir. Bu yöntem, presleme, sinterleme, infiltrasyon, yağ emdirme, çapak alma gibi birçok işlemden oluşmaktadır. Eldeki malzeme bütün bu işlemlerden geçerek istenilen ürün elde edilir.

Sert maden uçlu kesici takımlar, karbür tozlarının kobalt, nikel ya da demir gibi bir bağlayıcıyla sinterlenmesi sonucu elde edilmektedir. Bu yüzden sert maden uçlu kesicileresinterlenmiş karbür kesiciler de denilmektedir. Bu teknoloji ilk olarak 1930’lu yıllarda kullanılmıştır. Bağlayıcı ve karbür tozu yaklaşık 1300 santigrat derecede sinterlenir. Bu işlemler sert maden uçlu kesicilere yüksek sıcaklıklara dayanma özelliği vermektedir.

Sert maden uçlu kesiciler iyi derecede aşınma direncine sahiptirler. Bu özellikleri onları yüksek hızlarda çalışılacak operasyonlar için ideal bir araç olarak ön plana çıkarmaktadır. Tornalama işlemlerinde kullanılan sert maden uçlu kesicilerin yanı sıra, sert maden uçlu freze çakıları da mevcuttur.

Sert maden uçlu freze çakılarıda, tıpkı tornalamada kullanılan takımlar gibi ısıya oldukça dayanıklıdır ve aşınmaya karşı oldukça yüksek bir direnç gösterirler. Isıyı iyi iletirler. Ayrıca ısıl genleşmeleri düşüktür. Ancak yapılarının yüksek sertlikte olmasından ötürü kırılgan olabilmektedirler. Buna rağmen, yüksek kesme hızı ile çalışmalarından dolayı maliyetleri düşüktür ve endüstriyel üretimde en sık kullanılan freze çakıları oldukları söylenebilir.

Günümüzde endüstriyel üretimde en sık şekilde kullanılan 2 sinterlenmiş karbürçeşidi, tungsten ve kobalt alaşımlı karbür uçlar; Tungsten karbür, kobalt, titanyum karbür vetantalum karbür alaşımlı karbür uçlardır.

Sinterlenmiş Karbürlerin Sınıflandırılması

Dünya genelinde kabul görmüş bir sınıflandırma sistemi, sinterlenmiş karbürler için mevcut değildir. Genellikle kullanıcıların veya üreticilerin oluşturdukları kod sistemlerine göre sınıflandırılırlar. Ancak sanayileşmiş birçok ülkenin kabul ettiği ISO malzeme sınıflandırmasına göre sinterlenmiş karbürler sınıflandırılabilir. Sinterlenmiş karbürler, işlenecek malzemenin özelliklerine göre ISO sınıflandırma sistemi ile şu şekilde gruplandırılabilir:

• P Serisi (Mavi): Alaşımsız çelikler ya da çeşitli alaşımlı çeliklerin işlenmesinde kullanılır.
• M Serisi (Sarı): Alaşımlı çelikler ya da ısıl direnci yüksek, işlenmesi zor malzemelerin işlenmesinde kullanılır.
• K Serisi (Kırmızı): Dökme demir ya da plastik gibi demir alaşımlı olmayan malzemelerin işlenmesinde sıklıkla kullanılır.
• N Serisi (Yeşil): Demir içermeyen malzemeler, alüminyum ve alüminyum alaşımların işlenmesinde kullanılırlar.
• S Serisi (Turuncu): Isıl dirençli süper alaşımlar, titanyum ve titanyum alaşımların işlenmesinde kullanılırlar.
• H Serisi (Gri): Sertleştirilmiş çelik ve sert dökme demir gibi sertleştirilmiş malzemelerin işlenmesinde kullanılırlar.

Kaplamalı Sinterlenmiş Karbürler

Kesici takım teknolojisindeki en büyük gelişmelerden birisi, takımların yüzeylerinin özel bir tabaka ile kaplanmasına imkân veren kaplama sistemidir. Sinterlenmiş karbürler de kaplanabilmektedir. Kaplama, iş parçası üzerinde çalışırken açığa çıkan ısıyı ve takım yüzeyinde oluşan aşınmayı önemli ölçüde azaltarak adeta bir yağlayıcı özelliği sergilemektedir. Kesici takım kaplamalarında birçok malzeme kullanılmaktadır. Ancak en yaygın olanları:

• Titanyum Karbür (TiC),
• Titanyum Nitrür (TiN),
• Titanyum Karbonitrür (TiCN) ve
• Titanyum Alüminyum Nitrür (TiAlN)’dür.